Δεν
πρόκειται να κάνω καμιά ρητορική Ομιλία θα σας αναφέρω ουσιαστικά ιστορικά
γεγονότα ,ώστε όταν μιλάμε για την 28η Οκτωβρίου να ξέρουμε ακριβώς περί τίνος
πρόκειται .
Κάθε
έθνος φημίζεται για δύο πράγματα για την Ιστορία του και τον πολιτισμό του
Όταν λέμε
ιστορία εννοούμε την επιστήμη εκείνη η οποία καταγράφει τις ανθρώπινες πράξεις
, πολιτισμός είναι ο πνευματικός βίος των ανθρώπων.
Εδώ
έχουμε γεγονότα πρόσωπα και ημερομηνίες ,δηλαδή για τον πόλεμο του 1940
Έχουμε
γεγονότα ,την επίθεση των Ιταλών εναντίον της Ελλάδος, έχουμε πρόσωπα από τη
μια μεριά ο Μουσολίνι από την άλλη ο Μεταξάς, έχουμε και ημερομηνία 28η
Οκτωβρίου 1940.Εάν ανατρέξουμε στην πολιτική κατάσταση της Ευρώπης εκείνην την
εποχή, θα δούμε το εξής , ο άξων ο οποίος είναι η συμμαχία Ιταλίας Γερμανίας, ο
Χίτλερ έχει συμμάχους τους Ρουμάνους, τους Βουλγάρους και έχει καταλάβει το
Βέλγιο, την Ολλανδία, το Λουξεμβούργο τη Γαλλία, είναι σύμμαχος ή ουδέτερος με
τις Σκανδιναβικές χώρες και κυριαρχεί σε όλη την Ευρώπη έχοντας, συμμαχία με τη
Ρωσία . Ευμενώς ουδέτεροι υπέρ του Χίτλερ ήταν η Πορτογαλία και η Ισπανία, συνεπώς σε όλη την Ευρώπη
επικρατεί η συμμαχία του άξονος , ακόμα
και η Γιουγκοσλαβία στις 25 Μαρτίου του 1940 είχε υπογράψει συμφωνία με τον
Χίτλερ.
Αυτή
λοιπόν την περίοδο εδώ στην Ελλάδα
έχουμε το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, το καθεστώς αυτό ήτο ένα καθεστώς Δικτατορικό και λέμε ότι τα καθεστώτα
κρίνονται από το αν ωφελούν την Ελλάδα ή τη βλάπτουν. Ένα πολίτευμα εάν ωφελεί
ένα έθνος είναι καλό όπως και να λέγεται , μα θα μου πείτε δικτατορία;
Απαντώ Ο Μ. Αλέξανδρος είχε δικτατορία γιατί τον τιμούν όλοι; 1000
χρόνια Βυζαντινής αυτοκρατορίας είχαμε δικτατορία είχαμε στερηθεί την
ελευθερία; είμεθα δούλοι ; φυσικά όχι.
Και
παίρνω παράδειγμα δύο κατ εξοχήν δημοκρατίες της Ευρώπης τη Γαλλία και την
Αγγλία ,ποιους έχουν για εθνικούς ήρωες ! η Γαλλία το Μ. Ναπολέοντα ο οποίος τι έκανε ; έκλεισε τη βουλή και
διέλυσε τη δημοκρατία. Η Αγγλία έχει εθνικό ήρωα τον
Κρόβελ ο οποίος τι έκανε έκλεισε τη βουλή με έναν
προκλητικό τρόπο κλείδωσε έβαλε το κλειδί στη τσέπη του και έβαλε στο Βρετανικό
κοινοβούλιο πινακίδα οίκος προς ενοικίαση. Γιατί αυτοί οι δημοκράτες δεν έχουν
έναν δημοκράτη να επιδείξουν .
Ερχόμαστε
όμως στα γεγονότα τα σύννεφα του πολέμου είναι σε όλη την Ευρώπη, ο Χίτλερ δεν
έχει κανένα λόγο να επιτεθεί κατά της Ελλάδος, αλλά οι Ιταλοί καθαρά 25 Οκτ. και μόνο για λόγους φιλοδοξιών ήθελαν
να επιτεθούν και να καταλάβουν την Ελλάδα αφού προηγουμένως είχαν εγκατασταθεί
στην Αλβανία.
Τα
στοιχεία που έχουμε είναι ότι ο Μεταξάς προετοίμασε την Ελλάδα για πόλεμο αυτό
το αναγνωρίζουν όλοι(ακόμα και ο Βερέμης) είχε λοιπόν την πληροφορία ότι οι
Ιταλοί θα επιτεθούν τον Οκτώβριο. Στο ημερόλογιό του ο Μεταξάς γράφει:
Οκτώβριος του 40 : 13 Οκτωβρίου ησυχία 14 Οκτωβρίου ησυχία .16 Οκτωβρίου εξακολουθεί
ησυχία 17 Οκτ. η παράτασης ησυχίας συνεχίζεται 21 Οκτ.ησυχία 25 Οκτ. σήμερα δεν
έγινε επίθεση της Ιταλίας αποδεδειγμένα περίμενε τον πόλεμο,26 Οκτ, ούτε σήμερα
είχαμε επίθεση την περιμένουμε. 27 Οκτ κατά τις 2 νυκτερινής ώρας εδέχθη
τηλεφώνημα περί συμπλοκής συμμορίας στα σύνορα .τούτο σημαίνει αύριο δεχόμεθα
επίθεση και δεν κοιμήθηκα διακοπτόμενος από το τηλέφώνημα και συνεννοούμενος με
Παπάγο.Είναι σπάνιο να μάθει κανείς πώς ο Μεταξάς ήξερε τις λεπτομέρειες το
βρίσκουμε στο βιβλίο του Κ .Πλέυρη .Οι μυστικές υπηρεσίες δημιουργούν
καταστάσεις όπως αυτές της αντικατασκοπίας για να αντλήσουν πληροφορίες , στην
Ελλάδα τότε στην αντικατασκοπία
υπηρετούσε ένας πολύ δυνατός αξιωματικός της Αστυνομίας ο Παξινός ο οποίος
αργότερα εδολοφονήθη
Παρεκάλεσε
μία βιομήχανο που κατασκεύαζε υφάσματα να κάνει μια δεξίωση προς τιμή της Ιταλικής πρεσβείας και να βάλει ανάμεσα από
τον Ιταλό στρατιωτικό ακόλουθο και το βοηθό του ,έναν Ιταλομαθή Έλληνα
αξιωματικό για να ακούσει μήπως πουν κάτι. Έτσι ενεργούν οι μυστικές υπηρεσίες.
Κάλεσε
λοιπόν έναν νεαρό Υπαστυνόμο τον Σπηλιωτόπουλο
ο οποίος ήξερε καλά την Ιταλική και του είπε πάρε αυτά τα λεφτά βρες και
μία όμορφη κοπέλα σε ένα καμπαρέ να την
παρουσιάσεις για μνηστή σου και θα καθίσεις ανάμεσα από τον στρατιωτικό ακόλουθο
και τη γυναίκα του , έτσι και έγινε πήγε στο κέντρο ΜΑΞΙΜ όπου εδίδετο η
δεξίωση κάθισε ανάμεσά τους , έγινε μια πρόποση στην οποία η οικοδέσποινα της
δεξίωσης είπε πίνω εις υγείαν του Ιταλικού λαού στη συνέχεια ο πρέσβης Γκράτσι
είπε πίνω εις υγείαν του Ελληνικού λαού εκείνη τη στιγμή ο Συνταγματάρχης
στρατιωτικός ακόλουθος έσκυψε προς τον βοηθό του και του λέει –στα Ιταλικά δεν
γνώριζε ότι ο παρακαθήμενος γνώριζε Ιταλικά
να δούμε τον Οκτώβριο τι θα πει ο Ελληνικός λαός.
Αυτό το
άκουσε ο Σπηλιωτόπουλος το συγκράτησε με σκοπό να το αναφέρει, βγαίνει με την
κοπέλα του μετά τη δεξίωση και της ζήτησε να συνεχίσουν το γλέντι ,αυτή δεν
δεχόταν έγινε ένας τσακωμός της δίνει ένα χαστούκι και πριν χωρίσουν. του είπε
:με χτύπησες , αύριο θα δεις τι θα πάθεις. Ο Σπηλιωτόπουλος πηγαίνει στην
υπηρεσία του
Στην οδό
Μπουμπουλίνας , γράφει την αναφορά του τι άκουσε την αφήνει στο γραφείο του
προϊσταμένου του και φεύγει για το σπίτι του πατέρα του που ήταν κοντά και όχι
στο δικό του στο Παγκράτι.
Το πρωί
ο προϊστάμενος διαβάζει την αναφορά την δίνει στον Παξινό ο οποίος την εκτιμά
ως σοβαρή πληροφορία και την έστειλε στον Υπουργό Ασφαλείας Μανιαδάκη και αυτός
στον Μεταξά και διαβάζοντάς το λέει στον Μανιαδάκη φέρε μου τον Αξιωματικό να
τον ακούσω ο Μεταξάς γνώριζε Ιταλικά.Το λέει ο Μανιαδάκης στον Παξινό ,ο
Παξινός στον προϊστάμενο του Σπηλιωτόπουλου ψάχνουν τον Σπηλιωτόπουλο και δεν
τον βρίσκουν .Κατά τις 11πμ.φθάνει στο γραφείο του τον βλέπει ο προιστάμενός
του και του λέγει τι είναι αυτά που μας έκανες και μας άναψες φωτιά έλα και σε
θέλει ο Διευθυντής ,αυτός νομίζει ότι τον θέλει για το χαστούκι που έδωσε στην κοπέλα .Είναι
πολύ συγκινητικό στην εξέλιξη πηγαίνει στον Παξινό του λέει ο Παξινός εσύ
ήσουνα χθές στη δεξίωση; Ναι εγώ ήμουν να σας εξηγήσω
Όχι μη
μου πεις τίποτα σε θέλει ο Μανιαδάκης , ο Σπηλιωτόπουλος τρελάθηκε ο Μανιαδάκης
ήταν ο τρόμος και ο φόβος εκείνη την εποχή , πάνε στον Μανιαδάκη ανοίγει την
πόρτα ο Παξινός και λέει αυτός είναι ο αξιωματικός .
Τον
ρωτάει ο Μανιαδάκης εσύ είσαι ο Σπηλιωτόπουλος; Ναι κύριε Υπουργέ να σας
εξηγήσω , όχι δεν θέλω πάμε στον Μεταξά απόρησε ο Σπηλιωτόπουλος έφθασε το
χαστούκι μέχρι τον Μεταξά; Φθάνουν στον Μεταξά μπαίνουν στο γραφείο του αναφέρεται ο Σπηλιωτόπουλος και εκείνη τη στιγμή ο Μεταξάς σηκώνει ένα
χαρτί και βλέπει ο Σπηλιωτόπουλος ότι είναι
η αναφορά του και συνέρχεται .Του
λέει ο Μεταξάς παιδί μου αυτή είναι η αναφορά σου ,πες μου πως ακριβώς το
άκουσες και του τα διηγείται, βγάζει ο Μεταξάς τα γυαλιά του και τον χτυπάει
στην πλάτη και του λέει νεαρέ μου να ξέρεις ότι σήμερα προσέφερες μεγάλη
υπηρεσία στην πατρίδα.
Τα
διηγούντο αυτά ο Σπηλιωτόπουλος που έζησε αυτές τις συγκινητικές στιγμές και
έκλαιγε, έτσι ο Μεταξάς με αυτές και άλλες πληροφορίες ήταν βέβαιος ότι ο
πόλεμος πλησίαζε.
Και
πράγματι έχει ξημερώσει η 27η όπου στη Γαλλική πρεσβεία εδίδετο μια δεξίωση και
φθάνει το τελεσίγραφο κρυπτογραφημένο και ο Γκάτσι περιγράφει πώς ανησυχούσε
μήπως ήταν τώρα να δώσει το τελεσίγραφο, αλλά ήταν για τη Δευτέρα 28 Οκτωβρίου
στις 3 η ώρα το πρωί. Ετσι λοιπόν παίρνει τον στρατιωτικό ακόλουθο και έναν
διερμηνέα και φεύγουν όχι με το αυτοκίνητο της πρεσβείας αλλά με το ιδιωτικό
του και πάνε στην Κηφισιά 3 η ώρα το
πρωί και εκείνη την εποχή ήτο ερημιά είχε το τελεσίγραφο το οποίο είχε διαβάσει
, πάνε κοντά στο σπίτι του Μεταξά δεν βλέπουν ούτε φρουρό ούτε φώτα ,αυτά τα
περιγράφει ο Γκράτσι στο βιβλίο του η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ. Μα εδώ μένει ο Μεταξάς ;
καταιβαίνουν βλέπουν το όνομα στο κουδούνι και περιγράφει πως ένας σκύλος
γαύγιζε και άλλες λεπτομέρειες , τελικά ανοίγει ο Μεταξάς και μπαίνει μέσα στο
σαλόνι και κάθισε , περιγράφει ότι ο Μεταξάς φορούσε ένα ευτελές νυχτικό και
του λέει ο Γκράτσι είμαι υποχρεωμένος να σας δώσω μια ανακοίνωση της
Κυβερνήσεώς μου, την παίρνει ο Μεταξάς ,΄βλέπει είναι το τελεσίγραφο το
διαβάζει ,λέει ο Γκράτσι ,έβλεπα τα γαλανά του μάτια να βουρκώνουν το διάβασε
όλο και λέει λοιπόν Πόλεμος ,η συζήτηση εγένετο στα Γαλλικά.
Θα σας
διαβάσω τι γράφει ο ίδιος ο Γκράτσι στο βιβλίο του «είδα να ανάβει φως και τον
Μεταξά να κατεβαίνει με αναγνώρισε μου έδωσε το χέρι και με οδήγησε σε ένα
μικρό σαλόνι , μόλις καθίσαμε του έδωσα την ανακοίνωση,παρακολούθησα την συγκίνησή του στα χέρια του και στα μάτια
του, όταν ετελείωσε την ανάγνωση εσήκωσε το κεφάλι του και κάρφωσε τα μάτια του
επάνω μου και με σταθερά φωνή κατάματα μου είπε «αυτό σημαίνει πόλεμο» του
απήντησα σιγά ότι τούτο θα ήτο δυνατόν αν η Ελληνική κυβέρνηση κλπ ,μου
απήντησε ΟΧΙ , μα αν ο Παπάγος κλπ πάλι με διέκοψε και μου απήντησε ΟΧΙ
αδύνατον.
Ακούστε
τώρα τι γράφει ο εχθρός της Ελλάδος « έφυγα υποκλινόμενος με τον βαθύτατον
σεβασμόν προ του γέροντος αυτού που προτίμησε τη θυσία αντί της υποδουλώσεως
,έφυγα ταπεινωμένος και με σφυγμένη την ψυχή μου από μίσος για το επάγγελμά
μου»
Ο
Μεταξάς τον είχε δεί τον Γκράτσι όταν
χτύπησε το κουδούνι από το παράθυρο, αμέσως τηλεφώνησε στον Διευθυντή του
πολιτικού του γραφείο τον Πολίτη και του
λέει συναγερμός ,ειδοποίησε τον Βασιλιά τον Άγγλο πρεσβευτή , τους στρατηγούς
,σύσκεψη στοΥπουργείο Εξωτερικών , μπαίνει μέσα ο Γκράτσι γίνεται αυτή η
συζήτηση .
Ο Αμβρόσιος
Υπουργός Ναυτιλίας επί Μεταξά γράφει στα απομνημονεύματα του κάνω μια παρένθεση
εδώ και λέγω ότι ο Αμβρόσιος έγινε Υπουργός από ένα τυχαίο περιστατικό . Ο
Μεταξάς συνήθιζε να συχνάζει τα βράδια στο σπίτι του μεγάλου συγγραφέα Μπασιά
όπου συνομιλούσε με διαφόρους διανοουμένους μεταξύ των οποίων και ο Σεφεριάδης
ο γνωστός ποιητής ως Σεφέρης στον οποίο είχε αναθέσει τη λογοκρισία, άκουσε ένα
βράδυ που κατηγορούσαν κάποιον ως παλιόπαιδο και άλλα και αυτά για τον Αμβρόσιο
,καλεί τον Μανιαδάκη να του φέρει τον Αμβρόσιο και τον έκανε Υπουργό Ναυτιλίας ,στο συμβούλιο
ήρθε από τους πρώτους γιατί έμενε κοντά και γράφει ο Αμβρόσιος ότι είδε το
πρόσωπο του Μεταξά να λάμπει φαινόταν πολύ νεότερος σα να είχε φύγει ένα μεγάλο
βάρος από πάνω του .
Ο
Μεταξάς τους ενημέρωσε με το τι συνέβαινε έκανε το σταυρό του και υπογράφει το
πρώτο διάταγμα επιστρατεύσεως, το δεύτερο διάταγμα «Ουδείς καθίσταται
πλουσιότερος εκ του πολέμου» και βγάζει ένα ανακοινωθέν «επήλθε η στιγμή κατά
την οποίαν θα αγωνισθούμε για την τιμή την ακεραιότητα την ανεξαρτησία, την
ελευθερία της Ελλάδος και καλεί τον λαό –αγωνισθείτε για την πατρίδα ,τις
γυναίκες τα παιδιά για τις ιερές παραδόσεις και καταλήγει με την επωδό των
Σαλαμινομάχων ‘Νυν υπερ πάντων ο αγών»
βγάζει και το πρώτο στρατιωτικό ανακοινωθέν του Γενικού Επιτελείου Στρατού με
το οποίο λέει «από της πρωίας 5.20 αι Ιταλικαί προσβάλλουν τας Ελληνικάς
ενόπλους δυνάμεις προκαλύψεως αμυνόμεθα του πατρίου εδάφους και αρχίζει ο
πόλεμος.
Εκείνη
τη Δευτέρα ο Χίτλερ βρισκόταν στη Γαλλία
είχε επισκεφθεί τον Φράγκο και τον Πετέν όπου έρχεται ένα τηλεγράφημα που έλεγε ότι η Ιταλία θα
κηρύξει τον πόλεμο κατά της Ελλάδος, τότε ο Χίτλερ έγινε έξαλλος γιατί δεν είχε
κανένα λόγο να επιτεθεί κατά της Ελλάδος και να επεκταθεί ο πόλεμος., γιαυτό
πηγαίνει προς τη Φλωρεντία να συναντήσει τον Μουσολίνι τον οποίο συνήντησε στις
10 η ώρα το πρωί ενώ οι Ιταλοί είχαν εισβάλλει στην Ελλάδα , μόλις κατέβηκε του
λέει ο Μουσολίνι ΠΡΟΧΩΡΟΎΜΕ , βλέποντας όμως την δυσαρέσκεια στο πρόσωπο του
Χίτλερ ,του λέει μην ανησυχείτε σε 15 μέρες θάχουμε τελειώσει και πράγματι σε
15 μέρες είχαν τελειώσει δηλαδή είχε
καταστραφεί η Ιταλία. Από τις 6 Νοεμβρίου τα Ιταλικά στρατεύματα είχαν αρχίσει
να ηττώνται στην αρχή είχαμε 8 Μεραρχίες
μετά 15 και μία Μεραρχία Ιππικού δηλαδή παρατάξαμε σε ένα μέτωπο 250
χιλιομέτρων 400.000 στρατό και έγινε ο
νικηφόρος πόλεμος, λιγότερο από ένα μήνα είχε ήδη καταληφθεί το Αργυρόκαστρο ,η Πρεμετή ,οι Άγιοι Σαράντα
και στις 22 Νοεμβρίου ο Στρατηγός Πιτσίκας τηλεφωνεί στον Μεταξά σήμερα
απελευθερώσαμε την Κοριτσά , Τι συγκινητικές στιγμές ζήσαν αυτοί οι άνθρωποι. Ο
Μεταξάς δεν είναι αιθεροβάμων πιστεύει ότι σύντομα θα έρθουν και οι
Γερμανοί οι οποίοι είχαν καλέσει σε
σύσκεψη τον Μουσολίνι με τον Υπουργό εξωτερικών να τους πουν να μην κάνουν
επίθεση χειμωνιάτικα αλλά το καλοκαίρι και για καλή μας τύχη δεν έγινε η
σύσκεψη γιατί μόλις είδε ο Χίτλερ τον Ιταλό στρατηγό Μπουζένι με τη φουσκωμένη
κοιλιά και τα βαμμένα μαλλιά δεν θέλησε να μιλήσει μαζί του και έφυγε .οι
Ιταλοί συνεχώς υποχωρούν και οι Γερμανοί δεν μένουν αμέτοχοι διότι σχεδιάζουν τον Μάιο να
επιτεθούν κατά της Ρωσίας και πώς θ α επιτεθούν στη Ρωσία με ανοιχτό μέτωπο στα
Βαλκάνια.. όπου οι Άγγλοι ,οι Γάλοι θα μπορούσαν να ανοίξουν νέο μέτωπο, όπως
έγινε στον Α. παγκόσμιο πόλεμο έτσι αποφασίζουν να εκτιμήσουν την κατάσταση αν
οι ιταλοί είναι δυνατόν να νικήσουν. Στέλνει τον στρατηγό Ρήμπερνεχ και να
υποβάλει αναφορά και ο οποίος είπε με τρείς λέξεις «παραλίγο να συληφθώ
αιχμάλωτος στην Κλεισούρα» όλα αυτά περιγράφονται μέσα στα ιστορικά βιβλία και
Άγγλων και Γάλλων και Γερμανών αυτά εδώ
τα αποσιωπούν .
Ετσι ο
Μεταξάς πλέον είναι κύριος του παιχνιδιού και τώρα αρχίζει η κρίση με αυτό την Αγγλία με αυτό το έθνος το οποίο
έκανε στην Ελλάδα ως τάχα φίλος περισσότερο κακό από ότι έκαναν οι άλλοι ως
εχθροί. Λέει στους Εγγλέζους είμαστε
σύμμαχοι στείλτε στρατό. Οι Εγγλέζοι ήθελαν να στείλουν δύο τρία τάγματα ,με
κάτι διαβιβαστάς,δύο τρία τάνξ δύο τρία πυροβόλα ,δηλαδή τι; να προκαλέσουν τους Γερμανούς διότι οι
Εγγλέζοι θέλαν να επεκταθεί ο πόλεμος διότι πάντα προχωρούσαν με το αίμα των
άλλων, στη διάρκεια του πολέμου με τη Γαλλία είχαν πολλά παρατράγουδα τους
βουλιάξαν τα πλοία. Η προπαγάνδα του Γκέμπελ έλεγε η Αγγλία θα πολεμήσει μέχρι
τον τελευταίο Γάλλο στρατιώτη, έτσι λοιπόν ήθελαν να παρακινήσουν τους
Γερμανούς να κατέβουν. Ο Μεταξάς τους έλεγε τι να στείλουν και σημειώνει στο
ημερολόγιό του μέχρι τον Ιανουάριο την κρίση που είχε με τους Άγγλους και στις
17 Ιανουαρίου αρρωσταίνει. Είχε πάει σε μια δεξίωση στην Αγγλική πρεσβεία όπου
στις σημειώσεις γράφει δεν ξέρω Αγγλικά δεν με προσέχει κανείς είμαι και κοντός, όταν έφυγε από τη
δεξίωση είπε στον Μανιαδάκη έκανα λάθος έφαγα και στις 17 αρρωσταίνει
, 10 Έλληνες θεράποντες ιατροί καθηγητές με ενέσεις που τις έκανε ένας
Άγγλος Υπολοχαγός τι τρελά πράγματα! Προσπαθούσαν να τον θεραπεύσουν αλλά
τελικά υπέκυψε στις 29 Ιανουαρίου του 41. .Ο Μανιαδάκης είπε πως αν πήγαινε
στον Ευαγγελισμό Τρίτη θέση θα ζούσε με άλλα λόγια δεν υπάρχει αμφιβολία εδολοφονήθη
και αναλαμβάνει ποιος ; ο Κοριτσής Διοικητής της Εθνικής Τραπέζης μία
αγνή προσωπικότητα ο οποίος συνδέετο με τον Μεταξά για τον εξής λόγο όταν
απέτυχε στις εκλογές ο Μεταξάς δεν είχε τρόπο να ζήσει χωρίς στον ήλιο μοίρα χωρίς δουλειά ζήτησε
από τον Δροσόπουλο δεν τούδωσε , τούδωσε όμως ο Κοριτζής ευγνωμονών
αργότερα τον έκανε Διοικητή εθνικής
τραπέζης , ο οποίος στην ανάληψη των
καθηκόντων Πρωθυπουργού δήλωσε «ακολουθώ
την πολιτική του Μεταξά» δηλαδή κύριοι Άγγλοι θα έρθετε με τι θα έρθετε με
δυνάμεις ικανές να μπορέσετε να αντιμετωπίσετε τους Γερμανούς που θα επιτεθούνε
ή θα έρθετε με λίγες δυνάμεις που θα
τους προκαλέσετε και θα καταστραφούμε . Ο Κοριτζής αντιμετωπίζει όλη την
κατάσταση χωρίς ικανή βοήθεια των Άγγλων.Ο Μίκης Θεοδωράκης έδωσε μία συνέντευξη και λέει: Όταν πέθανε ο
Μεταξάς ήμουνα σε μια μικρή
εκκλησία στην Τρίπολη και την ώρα του
μνημοσύνου για τον Μεταξά ο κόσμος έκλαιε τόσο γοερά που οι θρήνοι ακούγονταν και από τις άλλες εκκλησίες..Σήμερα πιστεύετε ότι
αν πεθάνει ένας αρχηγός κόμματος θα ακούσετε να κλαίει ο κόσμος;
.Ο Μεταξάς, ο άνθρωπος που αρνήθηκε να συμμετάσχει
στη Μικρασιατική Εκστρατεία και κατηγορήθηκε ως «προδότης», δύο δεκαετίες µετά
δοξάστηκε ως ο «αρχιστράτηγος της ελληνικής νίκης».
«Διάγγελμα
του Πρωθυπουργού προς τον Ελληνικόν Λαόν»
28 Οκτωβρίου 1940
"Η στιγμή επέστη που θα αγωνισθώμεν δια την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, την
ακεραιότητα και την τιμήν της. Μολονότι ετηρήσαμεν την πλέον αυστηράν
ουδετερότητα και ίσην προς όλους, η Ιταλία, μη αναγνωρίζουσα εις ημάς το
δικαίωμα να ζώμεν ως ελεύθεροι Ελληνες, μου εζήτησε σήμερον την 3ην πρωινήν την
παράδοσιν τμημάτων του εθνικού εδάφους, κατά την ιδίαν αυτής βούλισιν, και μου
ανεκοίνωσεν ότι, προς κατάληψιν αυτών, η κίνησις των στρατευμάτων της θα ήρχιζε
την 6ην πρωινήν. Απήντησα εις τον Ιταλόν Πρέσβυν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό
καθ' εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται τούτο ως κήρυξιν πολέμου της
Ιταλίας κατά της Ελλάδος.Τώρα θα αποδείξωμεν εάν πράγματι είμεθα άξιοι των
προγώνων μας και της ελευθερίας την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας.
Όλον το Έθνος ας εγερθή σύσσωμον. Αγωνισθείτε δια την Πατρίδα, τας γυναίκας και
τα παιδιά σας και τας ιεράς μας παραδόσεις.Νυν υπέρ πάντων ο αγών
Σύγκριση
δυνάμεων:
Στην
Ήπειρο:
Έναντι των 22 ταγμάτων πεζικού, 3 συνταγμάτων ιππικού, 61 πυροβολαρχιών (18
βαριές) και 90 αρμάτων μάχης του XXV Ιταλικού Σώματος Στρατού, υπήρχαν 15
τάγματα πεζικού, μία ομάδα αναγνωρίσεως και 16 πυροβολαρχίες (2 μόνο βαριές)
της VIII Μεραρχίας.
Στην Πίνδο:
Έναντι 5 ταγμάτων πεζικού, μιας ίλης ιππικού της Ιταλικής Μεραρχίας Αλπινιστών,
υπήρχαν 2 τάγματα πεζικού, μια ίλη ιππικού και μιάμιση πυροβολαρχία του
αποσπάσματος Πίνδου.
Στη Δυτική Μακεδονία:
Έναντι 17 ταγμάτων πεζικού, μιας ίλης ιππικού, 24 πυροβολαρχιών (5 βαριές) και
10 αρμάτων μάχης του XXVI Ιταλικού Σώματος Στρατού, υπήρχαν 22 τάγματα πεζικού,
2 ομάδες αναγνωρίσεως και 22 πυροβολαρχίες .
Συμπεράσματα:
Στην Ήπειρο ήταν συντριπτική η υπεροχή των Ιταλών σε πυροβολικό και άρματα.
Στην περιοχή Δυτ. Μακεδονίας οι μονάδες ήταν ισοδύναμες με μικρή υπεροχή των
Ελληνικών. Στην περιοχή της Πίνδου οι Ιταλοί υπερτερούσαν σε αναλογίες 1:2
περίπου στο πεζικό και 1:4 στο πυροβολικό.
Να
επισημανθούν και τα ακόλουθα: Η ασφάλεια των Ελληνικών ακτών ήταν επισφαλής,
λόγω της συντριπτικής υπεροχής του Ιταλικού ναυτικού. Στηριζόμαστε μόνο στις
ναυτικές δυνάμεις της Μ. Βρετανίας και στις δεσμεύσεις της Ιταλίας με τη Λιβύη.
Στην αεροπορία, η Ιταλική είχε την κυριαρχία. Έναντι 400 Ιταλικών αεροσκαφών,
διαθέταμε 143 παλαιού τύπου και μικρής αποδόσεως. Τα 65 διαφόρων αποστολών
(βομβαρδιστικά κ.λπ.) ήταν σε καλή κατάσταση.
Να προσθέσουμε ακόμα ότι: Η αμυντική οργάνωση του Ελληνικού
εδάφους, κυρίως στην Ήπειρο, με τις έντονες προσπάθειες της VIII Μεραρχίας, το
δύσβατο του εδάφους με τα περιορισμένα δρομολόγια και οι δυσμενείς καιρικές
συνθήκες ήταν αρνητικοί παράγοντες για τις επιθετικές επιχειρήσεις των Ιταλών.
Στρατηγικό
συμπέρασμα:
Η έκβαση των επιχειρήσεων κυρίως στην Ήπειρο (τοποθεσία Ελαίας-Καλαμά) ήταν
υπόθεση τόλμης και αντοχής της VIII Μεραρχίας τις 5-10 πρώτες ημέρες, διότι, με
τον ερχομό των ενισχύσεων και την πτώση του ηθικού των Ιταλών (επακόλουθο της
αποτυχίας), η πλάστιγγα θα έγερνε υπέρ των Ελληνικών δυνάμεων. Αυτό πέτυχε η
VIII Μεραρχία με διοικητή τον γενναίο Υποστράτηγο Χ. Κατσιμήτρο
Ο θάνατος βρήκε τον Ι.Μεταξά στο πιο κρίσιµο σηµείο του
πολέµου. Φήµες και διαδόσεις τον ήθελαν θύµα σκοτεινών συνωµοσιών.
Ήταν, ο
μοναδικός πολιτικός που δεν συμβιβάστηκε ποτέ. Δεν άλλαξε τις
σκέψεις του, τα πιστεύω του. Δεν προσαρμόστηκε στις ανάγκες τις στιγμής ώστε να
διευκολύνει την πολιτική του καριέρα. Πόσοι και ποιοί πολιτικοί της σημερινής
Ελλαδας έχουν αυτό το προνόμιο; Κανένας
ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
Το
επιστέγασμα ήρθε με το υπόμνημα που κατέθεσε στο Διεθνές Δικαστήριο ο νομικός
εκπρόσωπος της Ελληνικής κυβέρνησης το 1938, όπου τόνισε τα αυτονόητα:
"...Ενίοτε, μπορεί να υπάρξει μια έκτακτη κατάσταση, η οποία κάνει αδύνατο
για τις Κυβερνήσεις να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους προς τους δανειστές και
προς τον Λαό τους. Οι πόροι της χώρας είναι ανεπαρκείς για να εκπληρώσουν και
τις δύο υποχρεώσεις ταυτόχρονα. Είναι αδύνατον να πληρώσει μια Κυβέρνηση το χρέος και την
ίδια στιγμή να παρασχεθεί στον λαό η κατάλληλη διοίκηση και οι εγγυημένες συνθήκες
για την ηθική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. Πρέπει να επιλέξει ανάμεσα
στα δύο. Και φυσικά, το καθήκον του Κράτους να εξασφαλίσει την εύρυθμη
λειτουργία των βασικών δημοσίων υπηρεσιών, υπερτερεί έναντι της πληρωμής των
χρεών της. Από κανένα κράτος δεν απαιτείται να εκπληρώσει, μερικά ή ολικά, τις
χρηματικές του υποχρεώσεις, αν αυτό θέτει σε κίνδυνο την λειτουργία των
δημοσίων υπηρεσιών του κι' έχει σαν αποτέλεσμα την αποδιοργάνωση της διοίκησης
της χώρας (σας θυμίζει κάτι;). Στην περίπτωση που η αποπληρωμή των χρεών θέτει
σε κίνδυνο την οικονομική ζωή και τη διοίκηση, η Κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να
διακόψει ή και να μειώσει την εξυπηρέτηση του χρέους..."!
Με αυτά τα επιχειρήματα λοιπόν, το Διεθνές δικαστήριο δικαίωσε την Ελλάδα,
δημιουργώντας νομικό προηγούμενο, στο οποίο μάλιστα το 2003 στηρίχθηκε η
Αργεντινή και ο αείμνηστος πρόεδρος της, Νέστωρ Κίχνερ, ο οποίος επέλεξε να
διαγράψει μονομερώς το μεγαλύτερο μέρος του δημοσίου χρέους της χώρα του, αντί
να την υποδουλώσει στο Δ.Ν.Τ.!
Πώς θα αντιδρούσε ο Μεταξάς στην επικείµενη γερµανική επίθεση; Πόσο απείχε από
το να είναι ο έλληνας Πετέν; Σήµερα, συχνά µέσα από υπόγειες διαδροµές,
πυκνώνουν οι φωνές που επιδιώκουν την αποκατάσταση της «παρεξηγηµένης ιστορικής
προσωπικότητας» και προβάλλουν την ανάγκη διοίκησης της χώρας από «έναν ισχυρό
άνδρα».
Στο πλαίσιο αυτό η επανεξέταση του καθεστώτος Μεταξά και της ιστορικής απόφασης
του ΟΧΙ δεν αφορά αποκλειστικά το παρελθόν.
Πώς γράφτηκε το σάουντρακ του αγώνα
Η
30χρονη το 1940 Σοφία Βέµπο έµελλε να παίξει τον ρόλο της εθνικής
τραγουδίστριας. Η σύζυγος του Μίµη Τραϊφόρου είχε αρχίσει την καριέρα της πριν
από τον Β Παγκόσµιο Πόλεµο. Το τελεσίγραφο όµως του Μεταξά, η πολεµική σύρραξη
Ελλάδας - Ιταλίας στο Αλβανικό Μέτωπο θα ενεργοποιήσουν την έκρηξη της
καλλιτεχνικής της πορείας. Οι πολεµικές επιθεωρήσεις τραβάνε όλα τα φλας και η
Εφη Μπέµπο (το πραγµατικό όνοµα της Βέµπο µε καταγωγή από την Καλλίπολη της
Ανατολικής Θράκης) τραγουδάει τις παρωδίες «Στον πόλεµο βγαίν ο Ιταλός» και
«Βάζει ο Ντούτσε τη στολή του» στο θέατρο «Μοντιάλ». Οι ραδιοφωνικοί σταθµοί
παίζουν ακατάπαυστα τα τραγούδια της και ακούγονται στις µπαρουτοκαπνισµένες
στρατιωτικές µονάδες της Ελλάδας. Το τραγούδι Παιδιά της Ελλάδος παιδιά
γράφτηκε το 1940, την εποχή του µεγάλου µου έρωτα. Τότε ήταν ο Μιχάλης Σουγιούλ
µαέστρος και παρακάλεσα τον Μίµη Τραϊφόρο να µου γράψει ένα πολεµικό τραγούδι
πάνω στη «Ζεχρά».
Εγραψε και µου το έφερε την επόµενη µέρα. Μου έκανε µεγάλη εντύπωση γιατί ήταν
λίγο δύσκολο να γράφεται ένα τραγούδι µέσα σε µία νύχτα, σε µία ώρα, σε µία
στιγµή. Μου το διάβασε και στο τέλος έλεγε: Αν δεν ερθείτε νικηταί να µην
έρθετε ποτέ. Το βρήκα λίγο σκληρό. Του είπα τότε σε ευχαριστώ παιδί µου (ήταν
πιτσιρικάς), αλλά δεν µ αρέσει. Εφυγε και σε λίγο επέστρεψε και µου διάβασε: Με
της νίκης τα κλαδιά, σας προσµένουµε παιδιά. Α, του λέω, αυτός ο στίχος έχει
περιεχόµενο ψυχικό
»,
κάπως έτσι ξεδιπλώνεται η µικρή ιστορία
ενός τραγουδιού που µε µια σειρά άλλων έµελλαν να γίνουν το εµψυχωτικό
soundtrack ενός ολόκληρου λαού, κατά τον Ελληνοϊταλικό Πόλεµο του 1940. Μάλιστα
το κοµµάτι πρωτοτραγουδήθηκε από την ίδια το βράδυ που γράφτηκε στη σκηνή
του θεάτρου
ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ
ΙΤΑΛΩΝ
Η
πολυετής έρευνα της ιστορικού Lidia Santarelli έχει φέρει στο φως άγνωστο υλικό
για το ολοκαύτωµα του χωριού Δοµένικο στη Θεσσαλία. Εκεί, στις 16 Φεβρουαρίου
του 1943 οι ιταλικές δυνάµεις συγκέντρωσαν 117 άνδρες ηλικίας από 14 έως 80
ετών, ενώ το χωριό λεηλατήθηκε και πυρπολήθηκε. Στη διαδροµή προς τη Λάρισα,
όπου υποτίθεται θα ανακρίνονταν για µία αντάρτική επίθεση, οι 117 κάτοικοι του
Δοµένικου εκτελέστηκαν. Την ίδια τύχη είχαν ακόµα πενήντα άνθρωποι που
συνελήφθησαν κατά την πορεία της ιταλικής φάλαγγας στα χωριά της ευρύτερης
περιοχής.
Δημήτρης Βόγγολης 25/10/2016